Πληροφορίες για το αρχείο
Το Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών (ΚΕΕ) από την ίδρυσή του το 1964 έχει ως σκοπούς τη διεξαγωγή κυπρολογικής έρευνας από Κύπριους και ξένους επιστήμονες σε συστηματική βάση, την εκπόνηση ερευνητικών προγραμμάτων και την προαγωγή των επιστημονικής εργασίας σε όλους τους τομείς των ανθρωπιστικών σπουδών στην Κύπρο. Προς επίτευξη των σκοπών αυτών προωθεί, μεταξύ άλλων, την οργάνωση και συγκρότηση επιστημονικών αρχείων στα οποία συγκεντρώνεται αρχειακό υλικό, το οποίο είναι βασικό για την επιστημονική έρευνα. Σε σχέση με τη δημιουργία αρχείων, ενδεικτικά αναφέρονται η δημιουργία του Ιστορικού Αρχείου, του Λαογραφικού Αρχείου, του Αρχείου Προφορικής Παράδοσης και του Αρχείου Παλαιών Πολεμιστών, τα οποία παραμένουν μοναδικά στο είδος τους. Στα πλαίσια αυτά έχει ξεκινήσει, από τον Σεπτέμβριο 2021, η συγκρότηση του Αρχείου Ιστορίας της Ελληνικής Κυπριακής Εκπαίδευσης (ΑΙΕΚΕ).
Το ΑΙΕΚΕ αποτελεί το πρώτο Αρχείο αφιερωμένο στην Ιστορία της Ελληνικής Κυπριακής Εκπαίδευσης, το οποίο χρονικά καλύπτει την περίοδο από το 1800 μέχρι σήμερα. Η προσπάθεια αυτή ξεκινά από τη διαπίστωση της έλλειψης ενός παρόμοιου αρχείου που να αφορά ένα κρίσιμο και διαχρονικά επίκαιρο θέμα όπως η εκπαίδευση. Σε πρώτη φάση το έργο αφορούσε αποκλειστικά τη Μέση Εκπαίδευση, ενώ από τον Σεπτέμβριο του 2022 το ερευνητικό πρόγραμμα συμπεριέλαβε τη Δημοτική και Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση στην Κύπρο.
Η συγκρότηση του ΑΙΕΚΕ στηρίζεται στον εντοπισμό, συλλογή, καταγραφή, ταξινόμηση, ψηφιοποίηση, τεκμηρίωση και τελική διάθεση, σε ψηφιακή μορφή, στην ερευνητική και εκπαιδευτική κοινότητα, τόσο αρχειακού υλικού όσο και βιβλιογραφικού σε σχέση με την ιστορία της Ελληνικής Κυπριακής Εκπαίδευσης στην Κύπρο από τις αρχές του 19ου αιώνα μέχρι σήμερα. Η συγκρότηση του ΑΙΕΚΕ εξυπηρετεί, πρωτίστως, τη διάσωση και ανάδειξη του αρχειακού υλικού, το οποίο βρίσκεται στα «ιστορικά» σχολεία Δημοτικής, Μέσης και Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευσης και Κατάρτισης της Κύπρου. Πέρα από τα αρχειακά τεκμήρια από τα δημόσια σχολεία του τόπου, το ΑΙΕΚΕ αντλεί υλικό που αφορά την ιστορία της εκπαίδευσης από τα αρχεία της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου, των Σχολικών Εφορειών και άλλες δημόσιες και ιδιωτικές αρχειακές συλλογές, όπως βιβλιοθήκες, μουσεία και πολιτιστικά ιδρύματα. Για όλες τις αρχειακές πηγές τα πνευματικά δικαιώματα παραμένουν στον δημιουργό τους. Το ΑΙΕΚΕ σε καμία περίπτωση δεν διεκδικεί αυτά τα δικαιώματα παρά μόνο σκοπεύει στη διάσωσή τους, όπου αυτό καθίσταται αναγκαίο μέσω της ψηφιοποίησης καθώς και στην προβολή τους, καθιστώντας τα εύκολα διαθέσιμα στην ερευνητική και εκπαιδευτική κοινότητα.
Το αρχειακό υλικό συμπεριλαμβάνει επιστολές, σημειώματα, καταλόγους, βιβλία πρακτικών, βιβλία πειθαρχικού συμβουλίου, βιβλία συνεδριάσεων διευθυντικής ομάδας, ποινολόγια, εκθέσεις πεπραγμένων, βιβλία περιουσίας σχολείων, βιβλία πιστοποιητικών σπουδής, βιβλία ειδικού και γενικού ελέγχου, μαθητολόγια και μητρώα, βαθμολόγια, λογοδοσίες, εγκυκλίους, πλούσιο φωτογραφικό υλικό, εκθέσεις για εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, έρευνες από εμπειρογνώμονες, έγγραφα της τρέχουσας επικαιρότητας για την εκπαίδευση καθώς και βιβλιογραφικό υλικό, όπως μονογραφίες, άρθρα, συλλογικούς τόμους, πρακτικά συνεδρίων, διδακτορικές διατριβές, μελέτες και περιοδικά που αφορούν την εκπαίδευση.
Πέρα από τα αρχειακά και βιβλιογραφικά τεκμήρια, το ΑΙΕΚΕ έχει στόχο τη διενέργεια συνεντεύξεων με εκπαιδευτικούς και πρόσωπα που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στα εκπαιδευτικά πράγματα του τόπου είτε ως φορείς σχεδιασμού και άσκησης εκπαιδευτικής πολιτικής είτε στον τομέα της εκπαιδευτικής ηγεσίας, είτε ως μάχιμοι εκπαιδευτικοί.